Kolejne istotne informacje związane są z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Każdej osobie, która stała się niezdolna do pracy z powodu choroby (np. depresji, ChAD, nasilonych natręctw, itd), a jest objęta ubezpieczeniem chorobowym, przysługuje zasiłek chorobowy.
Od 1 grudnia 2018 r. lekarze wystawiają wyłącznie zwolnienia elektroniczne. Gdy lekarz wystawi e-ZLA pacjent nie musi dostarczać zwolnienia pracodawcy (w przypadku pracowników) albo ZUS (m.in. w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą). Nie musi już podczas choroby czy opieki np. nad chorym dzieckiem udawać się do pracodawcy czy jednostki ZUS albo prosić o dostarczenie zwolnienia rodzinę czy znajomych. E-ZLA zostanie przesłane na profil PUE płatnika i do systemu ZUS.
Pacjent, któremu lekarz wystawi e-ZLA nie jest związany terminem 7 dni na dostarczenie zwolnienia. Nie dotyczą go w związku z tym ewentualne obniżenia zasiłku chorobowego czy opiekuńczego z powodu przekroczenia tego terminu. Konieczne jest natomiast przesłanie (złożenie) wniosku m.in. w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, występujących o zasiłek po ustaniu zatrudnienia (ubezpieczenia) czy pracowników, którym ZUS a nie pracodawca wypłaca świadczenia chorobowe. Ubezpieczony może to zrobić korzystając ze swojego profilu na PUE. Wniosek w jego imieniu może także złożyć pracodawca, np. poprzez ZUS Z-3.
Wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego e-ZLA jest przekazywany ubezpieczonemu:
- gdy z informacji udostępnionych na profilu lekarza na PUE ZUS wynika, że płatnik składek (np. pracodawca) nie posiada profilu na PUE ZUS,
- na żądanie ubezpieczonego nawet, jeżeli płatnik składek ma profil informacyjny płatnika składek na PUE ZUS.
Czas trwania zasiłku chorobowego
Od 2022 r. tzw. okres zasiłkowy wynosi standardowo 182 dni i określa łączny czas, przez który można pobierać zasiłek chorobowy. Do tego samego okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie nieprzerwane okresy niezdolności do pracy, nawet jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana różnymi przyczynami (dni choroby będą sumowane).
Skrócony został (do 91 dni) okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia. Ta zasada nie będzie dotyczyła m.in. osób chorych na gruźlicę lub niezdolnych do pracy w okresie ciąży.
Od nowego roku miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu poszedł w górę i wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Kiedy można stracić zasiłek chorobowy?
Zasiłek nie przysługuje od dnia następnego po wyznaczonym terminie badania przez lekarza orzecznika (lub terminie na dostarczenie dokumentacji), jeśli:
- pacjent uniemożliwi badanie lekarskie,
- nie zostaną dostarczone na wezwanie wyniki badań w wyznaczonym terminie.
Zasiłek chorobowy za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje, gdy:
- przysługuje prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy albo nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
- przysługuje ma prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej przysługującej z zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych,
- jest kontynuowana albo podjęta działalność zarobkowa, która daje tytuł do objęcia ubezpieczeniem chorobowym albo przysługuje prawo do świadczeń za okres choroby,
- przysługuje prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- przysługuje prawo do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- nie nabyto prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia, bo nie przepracowano wymaganego okresu wyczekiwania,
- ubezpieczenie ustało po wyczerpaniu pełnego okresu pobierania zasiłku chorobowego.
Czasami zdarza się sytuacja, gdy ze względu na stan zdrowia niemożliwy jest szybki powrót do pracy. Możemy wtedy ubiegać się o świadczenia rehabilitacyjne lub, w razie sytuacji długotrwałej niezdolności do pracy – rentę z tytułu niezdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Przysługuje ono przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy, może ono być przyznane jednorazowo lub w częściach.
Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje, jeśli:
- masz przyznaną emeryturę
- pobierasz zasiłek dla bezrobotnych albo zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne
- masz przyznaną rentę z powodu niezdolności do pracy, masz nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, rodzicielskie świadczenie uzupełniające albo jesteś na urlopie dla poratowania zdrowia
- jesteś na urlopie bezpłatnym albo urlopie wychowawczym
- odbywasz karę pozbawienia wolności albo jesteś osobą tymczasowo aresztowaną i NIE masz skierowania do pracy.
Złóż do ZUS niezbędne dokumenty w celu uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego:
- wniosek o świadczenie rehabilitacyjne (formularz ZNp-7),
- zaświadczenie o stanie zdrowia (formularz OL-9), które wypełnił Twój lekarz,
- wywiad zawodowy z miejsca pracy (formularz OL-10) – nie jest konieczny, jeśli Twoja niezdolność do pracy powstała po okresie ubezpieczenia, składasz wniosek o przedłużenie świadczenia rehabilitacyjnego lub prowadzisz działalność pozarolniczą.
Osoby ubiegające się o zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne po ustaniu zatrudnienia lub tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego zobowiązane są również do złożenia w ZUS oświadczenia Z-10.
Poniżej odnośnik do pobrania formularzy ZUS OL-9 oraz Z-10 w celu uzyskania świadczenia rehabilitacyjnego lub rentowego.